Çifteler Ziraat Odası

Vatan Hürriyet Ekmek

ZOBİS
ZOBİS
Çifteler Ziraat Odası > Nohut Tarımı

Nohut Tarımı

NOHUT  TARIMI

Yemeklik Tane Baklagillerin Önemi;

   Dünyada ve Ülkemizde günümüzün en önemli sorunlarından birisi, hızla artan nüfusun dengeli beslenmesini sağlamak için gerekli gıda maddelerinin temin edilmesidir.

   Bu sorunun çözümü için de karbonhidrat, protein, vitamin ve mineral maddelerce zengin besinlerin üretim ve tüketimlerinin yaygınlaştırılması gerekmektedir.

   Önemli bir protein kaynağı olan yemeklik tane baklagillerin özellikle gelişmekte olan ülkelerin beslenme sorunlarının çözümünde önemi büyüktür.

  Yemeklik Tane Baklagillerden özellikle nohut ve mercimeğin dünya nüfusunun beslenmesi için gerekli protein ihtiyacının % 10 nu karşıladığı tahmin edilmektedir.

  NOHUT

  Ülkemizde Yemeklik Tane Baklagiller içerisinde nohut, ekim alanı ve üretim bakımından 1. sırada yer almaktadır.

   Türkiye de Nohut ekim alanı ve üretim miktarı bakımından Orta Anadolu birinci, Batı Geçit ikinci, Güneydoğu Anadolu üçüncü sırada yer almaktadır Verim bakımından  ise Trakya- Marmara birinci sıradadır.

     En fazla Nohut üretimi yapılan iller; Konya, Diyarbakır, Uşak, Isparta, Yozgat, Kahramanmaraş, Kütahya, Muş, Adıyaman, Balıkesir, Çorum, Burdur, Denizli, Ankara, Eskişehir ve Antalya

Kullanım Yerleri

  Ülkemizde insan beslenmesinde ve geniş oranda leblebi olarak değerlendirilir.

   Yapraklarından boya, gövde ve yapraklarında bulunan organik asitler (malic, malonic ve citric asit) tıpta kullanılmaktadır.

   Nohut taneleri, her çeşit hayvan beslemede buğdaygil tohumları ile kullanılmaktadır. Hazım dereceleri oldukça yüksektir.

   Nohut nişastası tekstil sanayiinde yün ve ipeğe parlaklık vermede kullanılır.

İklim İstekleri

   Nohut bitkisinin çoğu çeşidi    90-120 günde olgunlaşır.

   İklim istekleri bakımından mercimekten sonra kurağa ve sıcağa en dayanıklı yemeklik tane baklagil bitkisidir.

   Optimum çimlenme sıcaklığı 20 °C olmasına rağmen 5-30 °C civarındaki toprak sıcaklıklarında çimlenebilir.

  Bulutlu havalarda tane bağlama oranı azalır. Yüksek nispi nem hastalıkların gelişmesine ideal bir ortam sağladığı için istenmez.   

Toprak İstekleri

  Su tutan veya çok kumlu topraklar  nohut yetiştiriciliği için elverişli değildir.

   İyi drene edilmiş topraklar  tercih edilir. Toprak pH’nın 6-9 arasında olmalıdır.

   Alınabilir kalsiyum miktarının fazla olması ürünün pişme kalitesini olumsuz yönde etkiler

   Çok verimli ve nemli topraklar vegetatif büyüme çiçek ve tane bağlamayı olumsuz etkiler.

   Nohut bitkisi tuza toleranslı bir bitki olup, tuzlu toprakların ıslahında önerilen bir bitkidir

Nohut Tarımında Toprak İşleme

   Yurdumuzda nohut yetiştirilen tüm bölgelerde kışlık tahılların hasadından sonra sonbaharda yağmurlardan önce 15-20 cm derinlikten ilk sürüm yapılır ve ilkbahara kadar beklenir.

    Ekimden önce ikinci toprak işleme tarla toprağı tava gelir gelmez kazayağı+tırmık veya diskaro+tırmık ile gerçekleştirilir ve böylece düzgün bir tohum yatağı hazırlanmış olur.

  Özellikle su miktarının sorun olduğu bölgelerde ilkbahar toprak işlemesinde çok dikkatli olunmalı, gereksiz yere su kaybına neden olunmamalıdır.

Nohutta Gübreleme

  Nohut, azot ihtiyacını köklerinde ortak yaşam süren Rhizobium cicerii bakterilerinin tarafından oluşturulan yumrucuklardan sağlar. Bu nedenle ilk defa nohut tarımı yapılan yerlerde ekilecek nohut tohumlarının nodül bakterileri ile aşılanması gerekir.

   Köklerde yumru oluşup azot bağlamaya başlayıncaya kadar geçen dönemdeki azot ihtiyacını karşılamak amacıyla ekim öncesi 2-4 kg saf azot, kök sisteminin gelişmesi içinde 6-8 kg P2O5 verilmelidir.

Tohumluk

   İyi bir tohumluk çimlenme gücü yüksek, karışıksız, temiz, hastalıksız tarla tohumu olmalıdır.

  Tohumla geçen bir hastalık olan Antraknoz’a karşı alınacak en büyük önlemlerden birisi ekilen tohumluğun hastalıksız bir tarladan alınan tohum olmasıdır.

Bölgedeki hastalıklara karşı genetik mukavemet sağlanmış, yüksek verimli, bölgeye uyum sağlamış, tescilli çeşitlere ait sertifikalı tohum kullanılmalıdır

   Bölgemiz ve Batı Geçit bölgesi için en iyi ekim zamanı Mart sonu-Nisan başıdır. Çiftçilerimiz Antraknoz hastalığından korunmak için geç ekim yapmakta bu ise verim düşmelerine neden olmaktadır.

  Hastalığa dayanıklı, soğuğa toleranslı yeni çeşitler kullanılarak ekim öne alınmakta ve yüksek verim elde edilmektedir.

 Serpme ekim yaygın olarak kullanılsa da en iyisi nohudun mibzerle sıraya ekilmesidir.

   Koçbaşı nohutlarda serpme ekimde  10-12 kg mibzerle ekimde 8-10 kg/da tohum kullanılır. Ekim derinliği 5-6 cm sıra arası mesafe 30-45 cm olmalıdır.

Bakım İşleri

  Genellikle geç ekimlerde yabancı ot problem değildir. Erken ekimler verim artışı sağlamakla birlikte ot miktarı fazla olmaktadır.

   Mutlaka yabancı ot kontrolü yapılmalıdır. Ekim mibzerle yapılmış sa bitkiler 10-15 cm olunca boğaz doldurma işlemi ve ot kontrolü makine ile kolaylıkla yapılabilir

  Eğer gerek duyulursa bu işlem 3-4 hafta sonra tekrarlanmalıdır.

   Yapılan araştırmalar  sonucu ekim sonrası çıkış öncesi Promethrine, linuron etkili maddeli kimyasal ot öldürücülerin kullanılmasıyla yabancı otların %83 oranında kontrol edildiği ve tane veriminin %50 oranında arttığı belirlenmiştir.

Nohutta Hasat Harman

   Bitkilerde yapraklar kırmızımsı kahverengine  döndüğünde yani bitkiler hasat olgunluğuna geldiğinde yapılır. Nohutta tane dökme problemi yoktur.

   Uzun boylu tescilli çeşitlerde Hasat özel ayarlanmış biçer döverlerle yapılabileceği gibi, yolunan  bitkiler küçük yığınlar halinde tarlada bekletilerek tamamen kurumaları sağlanır.

Daha sonra kuruyan bitkiler özel harman makineleri veya batözle harman edilir. Üründe nem oranı %12-14 ün üzerinde ise  depoya gönderilmeden önce  sergenlerde nem %12’nin altına düşürüldükten sonra ambara gönderilir