Çifteler Ziraat Odası

Toprak Analizinin Önemi ve Amacı

Toprak Analizlerinin Amacı ve Önemi

Toprak analizlerinin amacı; topraklarda bulunan bitki besin maddesi miktarlarını tespit suretiyle o topraklarda yetiştirilecek bitkilerin ihtiyacı olan gübre cinsini ve miktarını ortaya koymaktır. Bunu bilmek karlı bir gübreleme için esastır. Belli bir tarlayı temsil eden toprak örneğinin laboratuarda çeşitli yöntemlerle analiz edilerek o toprağın içerisindeki bitki besin maddelerinin miktarları belirlenir. Böylece o toprakta yetiştirilecek bitkiden daha iyi ve kaliteli bir ürün alabilmek için bitkinin ihtiyaç duyduğu besinlerden eksik olanların saptanarak gerekli gübre miktarları belirlenir.

Toprak Analizi Yaptırmanın Avantajları

Bitkinin ihtiyacından daha fazla veya daha az gübre kullanılmamış olunur. Böylece daha ekonomik girdi kullanımı ile optimum ürün alınır. Yanlış cins gübre kullanımı sonucu ürün azalabilir ya da en azından üründe bir artış olmayabilir bu durumda gübreye harcanan para ziyan olur. Gübrelerin doğru zamanda ve doğru şekilde uygulanmasını sağlar. Böylece daha fazla ürün alınır. Bunun içindir ki, gübre kullanmadan önce üretici toprağını mutlaka analiz ettirmeli ve laboratuardan alacağı toprak analiz raporuna göre gübre kullanmalıdır. Ancak, toprak analizlerinden beklenen yaraların sağlanabilmesi için, analiz edilen toprak örneklerinin usulüne uygun olarak alınmış olmaları gerekir. Usulüne uygun alınmamış bir örneğin analiz sonucu üreticiyi yanlış yola sevk eder.

Toprak Örneklerinin Alınması

Toprak örneklerinin alınmasında en önemli husus; alınacak toprak örneğinin alındığı tarlayı gereğince temsil edebilmesidir. Toprak örneği alınacak arazinin bütün özellikleri benzer durumda ve aynı ürün yetiştirilecek ise, arazi büyüklüğüne göre belirlenen 5-6 noktadan örnek alınmalıdır. Örnek alınacak tarla veya bahçede zigzaglar çizerek belirlenen noktalarda toprak yüzeyi bitki ve köklerden temizlenir. Kürek(bel)ile ‘’ V’’ şeklinde 30cm derinliğinde çukurlar kazılır. Sonra yine kürek ile çukurun düzgün tarafından yaklaşık 3-4cm kalınlığında toprak dilimi(yaklaşık 2-3parmak kalınlığında)bir kova içerisine konur. Bu işlem tarla veya bahçenin değişik yerlerinde tekrarlanır ve tüm noktalardan alınan toprak dilimleri de aynı kova içerisine konur, taşlaşmış ve çamur topu olmuş büyük parçalar ufalanıp iyice karıştırılır. Tüm bahçeyi veya tarlayı temsil eden bu topraktan yaklaşık 1 kg ayrılır, temiz bir naylon torbaya kurşun kalemle eksiksiz doldurulmuş etiket ve toprak örneği bilgi formu ile beraber laboratuara iletilir. Eğer toprak örneği alınan arazi farklı görünümde, yer yer eğimli, erozyona uğramış, taşlı, bozuk drenajlı, tuzlu, farklı bünyelerde, farklı ürünlerin tarımı yapılacak ise veya farklı toprak tiplerini içeriyorsa ayrı ayrı örnekler alınmalıdır.

Toprak Örnekleri ile İlgili Diğer Örnekler

Toprak örneklerinin alınmasında kürek (bel),toprak burgusu, toprak sondası gibi aletler kullanılır. Ayrıca kova, naylon torba, etiket toprak örneği bilgi formlarınında bulundurulması gerekir. Toprak örneği alma derinliği yetiştirilecekbitkiye göre değişir;

A- Tek yıllık bitkiler(tarla bitkileri ve sebzeler) 0-30 cm derinlikten tek seviyeden.
B- Çok yıllık bitkiler(meyve ağaçları) 0-30 -30,60 cm derinlikten olmak üzere iki seviyeden
C- Yeni tesis edilecek çok yıllık bitkiler için 0-30,30-60-60,90cm derinlikten olmak üzere üç seviye derinlikten toprak örneği alınmalıdır.

Toprak Örneklerinin Alınmasının Sakıncalı Olduğu Yerler:

A- Yol kenarları, kanal ve karıklar.

B- Çit ve duvar kenarları ile tümsek ve çukurlar.
C- Daha önce gübre yığılmış, sap, kök, dal ve yabancı otların yakıldığı yerler.
D- Harman yeri ve hayvan yatmış yerler.
E- Ağaç altları, dere, orman, su arkı ve yollara yakın yerler.
F- Sıraya ekim yapılan yerler ve sıra üstleri.
G- Toprağın çok kuru, çamur ve donmuş olduğu durumlar.